Spis treści:
Czym różnią się jagody od borówek?
Gdyby położyć na dłoni borówkę i zapytać Polaków z różnych województw, co to za owoc, prawdopodobnie każdy podałby inną nazwę. Borówka (wysoka czy amerykańska), jagoda (ciemna, jasna, leśna) albo jeszcze inaczej - czernica, kwaśnica czy brusznica. Rozróżnianie jagód i borówek wprowadza w zakłopotanie, a stosunkowo łatwo się tego nauczyć. Wystarczy spojrzeć na wygląd i posmakować owoców, a na pewno przyswoisz, czym różni się jagoda od borówki.
Sprawdź także: Ciasta i desery z jagodami. 5 najlepszych przepisów
Jagoda a borówka - czym się od siebie różnią?
Nazwa
Nazewnictwo owoców może być naprawdę mylące - do tego stopnia, że w książkach omawiają go językoznawcy. Okazuje się, że nazwa jagoda odnosi się do owoców o mięsistej, niepękającej owocni, zbudowanej z twardszej skórki i miąższu wewnątrz. Przykładami roślin, które kształtują jagody są m.in. żurawina, awokado, arbuz, banan, pomidor, dynia, winogrono czy... borówka. To, co uznajemy za jagody to tak naprawdę jagody borówki czarnej.
Jagoda i borówka to zupełnie odrębne owoce. Botanika wyróżnia borówkę czarną (określaną również czarną jagodą, czernicą, jagodą borówki czarnej, jagodziną) i borówkę brusznicę (nazywaną przez większą część Polaków borówką, a regionalnie również brusznicą). Występuje jeszcze kilka odmian borówek, np. borówka amerykańska, czyli inaczej borówka wysoka.
Choć nauka o roślinach różnicuje gatunki, to do sporu o nazwę włączają się też językoznawcy. Zauważają oni, że w różnych regionach Polski na jagody i borówki inaczej się mówi. Elżbieta Belcarzowa w swoim artykule przywołała, że w XVI wieku obowiązywało jedynie określenie czernica, nawiązujące do ciemnego koloru owoców. Nazwa ta utrzymała się zresztą do dziś w Lubelskiem, a w Małopolsce odnosi się ją jeszcze do jeżyn.
W XVIII wieku, w zapisach, pojawiła się z kolei czarna jagoda, która upowszechniła się w Polsce i została do współczesnych czasów. Jednak np. w Małopolsce czy w okolicach Rzeszowa na jagody często mówi się borówki. To określenie pochodzi aż z XV wieku i nawiązuje do miejsc, w których rosną te owoce, czyli do borów. Skoro w niektórych regionach Polski jagoda nazywana jest borówką, to jak nazywa się borówkę? Na południu Polski często jest to kwaśnica (od kwaskowatego posmaku) lub brusina.
Mapa pokazująca, jak określa się jagody borówki czarnej, opracowana na podstawie tekstu E. Belcarzowej, „Czarne jagody, borówki i ich synonimy" oraz strona tego artykułu:
Wygląd i smak
Jagody i borówki, choć na pierwszy rzut oka podobne, to z bliska różnią się wyglądem. To najskuteczniejszy sposób na ich rozróżnienie.
Borówka jest większa i ma charakterystyczny niebiesko-fioletowy kolor. Tymczasem jagoda jest małą kuleczką o intensywnie fioletowym, zdecydowanie ciemniejszym odcieniu. Po przekrojeniu miąższ jagody będzie fioletowy, a borówki - lekko beżowy. To jagoda mocno barwi nasz język i zęby, dzięki zawartości mocnego barwnika.
Czy jagody i borówki różnią się smakiem? Zdecydowanie. Borówka jest słodsza, mniej soczysta i bardzo neutralna, a jagoda - ma słodko-kwaskowy posmak i zapach lasu. Ze względu na bardziej wyraziste doznania kulinarne, to właśnie jagody częściej używa się do ciast, jako nadzienie do pierogów czy do zrobienia zupy lub sosu. Borówki dodaje się najczęściej jako dekorację do deseru lub dorzuca do owsianek czy wypieków.
Właściwości
Oba gatunki owoców można przechowywać w lodówce przez kilka dni. Można je zamrozić, aby zachowały świeżość na dłużej. Świetnym wyborem będzie jednak przygotowanie z nich przetworów, które z przyjemnością otworzysz zimą. Tym bardziej że w takich słoikach będzie się kryło mnóstwo witamin.
Jakie właściwości mają jagody? Jagody pomagają regulować poziom cukru we krwi, obniżyć poziom cholesterolu i działają przeciwnowotworowo oraz przeciwbakteryjnie. Mogą zmniejszyć kaszel, złagodzi infekcje układu oddechowego i dolegliwości bólowe. Świetnie regulują pracę układu pokarmowego. Owoce zawierają garbniki, które neutralizują szkodliwe produkty przemiany materii, odtruwają organizm, hamują biegunki i spowalniają perystaltykę jelit. To najlepszy środek na zatrucie pokarmowe. Co więcej, zawierają wiele witamin (m.in. A, C i te z grupy B), cenne pierwiastki (selen, miedź, cynk i mangan), kwas foliowy i dużo błonnika.
Czy właściwości borówek różnią się od tych jagód? Owoc ten także dostarcza organizmowi antyoksydanty, błonnik, kwas foliowy i dużo witaminy C. Działa przeciwbakteryjnie, wpływa na prawidłowe funkcjonowanie narzędzia wzroku, zapobiega rozwojowi nadciśnienia, chroni przed starzeniem się i chorobą Alzheimera. Ponadto pomoże też w utrzymaniu zdrowej kondycji włosów i cery.
Odróżnianie podobnych do siebie owoców może sprawiać trudność - teraz już wiesz, czym różni się jagoda od borówki. Nieco inny wygląd, smak i właściwości mogą pomóc w odpowiednim nazewnictwie małej kuleczki w fioletowym odcieniu. Podziel się w komentarzu informacją, jak w twoich okolicach nazywa się borówkę lub jagodę i czy tobie również się to myli!
Zobacz także:
Quiz: mało znane nazwy popularnych produktów. Czy wiesz, co się pod nimi kryje? »
Wspieramy Ukrainę. Tu zamieścisz ogłoszenie o swojej pomocy »
Grill, piknik a może garden party? Sprawdź prognozę pogody i nie daj się zaskoczyć! Wypróbuj aplikację Pogoda Interia! Zainstaluj z Google Play lub App Store »
