Wielkanocne zwyczaje

Wielkanoc, inaczej zwana Paschą, jest najstarszym, największym i najuroczyściej obchodzonym świętem wszystkich chrześcijan, obchodzonym na pamiątkę Męki, Śmierci i Zmartwychwstania Chrystusa. Dla większości z nich jest to również czas, kiedy po czterdziestu dniach postu można się najeść do syta.

Fot. 123RF/Picsel

Bez chrzanu nie ma śniadania
Tuż po Rezurekcji, czyli porannej mszy odprawianej w Wielką Niedzielę, wszyscy spieszą do domów, by zasiąść do świątecznego, suto zastawionego stołu. W wielu refinach, m.in. na Ziemi Sądeckiej, Pogórzu Rzeszowskim i w Gorlicach, zanim domownicy usiądą do stołu, muszą zjeść po lasce chrzanu - na pamiątkę tego, że Jezusa pojono octem.
Na świątecznym stole, oprócz pysznych potraw, nie powinno zabraknąć różnych ozdób - od barwnych pisanek, przez gałązki bukszpanowe, po pierwsze wiosenne kwiaty. Niemniej jednak centralne miejsce na stole zajmuje baranek (agnusek) z czerwoną chorągiewką.


Tradycyjne potrawy

Obecnie śniadanie wielkanocne nie jest tak obfite jak dawniej, kiedy na dworach magnackich liczbę potraw wyznaczała np. liczba tygodni (52) czy dni w roku (365). Do tradycyjnych dawnych potraw polskich należały pieczone w całości prosięta nadziewane kaszą i tzw. głowizna (upieczona głowa świńska z jajkiem w ryjku).
Obecnie na polskich stołach goszczą m.in. tradycyjna szynka uwędzona w jałowcowym dymie, jajka w różnych postaciach, podawane z różnymi sosami, kiełbasy domowego wyrobu, żurek staropolski na białej kiełbasie, pieczenie, ćwikła z chrzanem, marynaty, sałatki, nowalijki, baby wielkanocne, mazurki, serniki, paschy, jajeczniki oraz wiele innych.
Aby człowiek całkiem się nie zasiedział za stołem, popularne są różnego rodzaju zabawy, np. wybitka - walka na pisanki (wygrywa ten, którego pisanka najdłużej się nie stłucze). Na Śląsku i Pomorzu dzieci szukają po domach i ogródkach prezentów od Wiosennego Zajączka.

 

Lany poniedziałek

Poniedziałek wielkanocny to dzień wesołości i swawoli. Najbardziej znany jest zwyczaj oblewania wodą, czyli śmigus-dyngus.


Początkowo śmigusem zwano zwyczaj oblewania wodą lub smagania gałązkami głównie dziewcząt na wydaniu, natomiast dyngusem zwano pochody młodzieży męskiej w przebraniach.
We wsiach kujawskich na przykład nadal praktykuje się zwyczaj "przywoływek", który polega na tym, że chłopcy z danej wsi na głównych placach recytują wierszyki o miejscowych dziewczętach . W zależności od tego, czy dziewczyna jest ładna i gospodarna, czy brzydka i leniwa, dostaje taki wierszyk, na jaki zasługuje.
Mieszkańcy Krakowa natomiast odwiedzają tłumnie kiermasz świąteczny zwany Emausem, na którym można kupić słodycze, obwarzanki, serca piernikowe oraz sprawdzić się w różnych dyscyplinach sportowych, np. w strzelaniu ze śrutu.

Źródła:
B. Ogrodowska, Polskie obrzędy i zwyczaje. Doroczne, Warszawa 2005
Opracowała Anna Wielgus

Komentarze

Ostatnio komentowane przepisy

Desery Mazurek Wielkanocny

Powolutku przez podwórze idzie sobie stadko kurze, w ciapki, plamki, malowank...

Odsłon: 5561

>60 min
8
15 min
26
15 min
6

Polecane artykuły

Informacje Jeśli chcesz schudnąć z brzucha, wyrzuć te produkty z kuchni. Znany dietetyk radzi czego unikać na diecie

Wszystkie osoby, które interesują się tematyką zdrowego odżywiania, czy diet odchudzających, z pewnością spotkały się z pojęciem deficytu kaloryczn...

3
Informacje Najlepsza owsianka dla osób po 40-stce. Solidna dawka kwasów omega-3 i pomoc w zrzuceniu oponki

Wiele osób zauważa, że po 40-stym roku życia metabolizm zwalnia. Jeżeli chcesz zadbać o zdrowie, a jednocześnie czujesz, że twoja forma z wiekiem s...

5
Informacje Chili na odchudzanie. Przepisy na dania, które pozwolą zrzucić zbędne kilogramy

Gotowanie zdrowych posiłków jest kluczowe w procesie utraty wagi. Nie oznacza to jednak, że twoje dania mają być mdłe i nijakie. W poniższym artyku...

0
Ewa gotuje Ewa gotuje: Barszcz biały na otrębach, kurczak maślany, babka drożdżowa z bakaliami

W przedświątecznym odcinku programu "Ewa gotuje", prowadząca podzieli się z widzami fantastycznymi przepisami na potrawy, które warto zaserwować na...

1